تغذیه

تغذیه صحیح در سالمندان

سالمندان قشری از جامعه هستند که به خاطر ایجاد تغییرات متعدد در وضعیت جسمانی و روانی خود نیاز های متفاوتی را طلب می کنند. یکی از این نیازها، نیاز های تغذیه ای است. برای بررسی وضعیت تغذیه ای در سالمندان نیاز هست تا در ابتدا ویژگی های این دوره را کمی بررسی کنیم. در رابطه با ترکیب بدن در این دوران ما همواره کاهش بافت عضلانی و افزایش درصد بافت چربی را شاهد هستیم. آن چیزی که بعنوان سارکوپنیا شهرت دارد. همچنین کاهش حساسیت بافت های محیطی به انسولین و کاهش چربی های در گردش خون (افزایش تجمع در بافتها) نیز از جمله اثرات متابولیکی این دوران هستند. در نهایت بررسی وضعیت گلوکز خون ناشتا، سرعت هدایت عصبی، شاخص قلبی در حال استراحت، ظرفیت حیاتی، جریان خون کلیوی، حداکثر ظرفیت تنفسی، حداکثر سرعت کار، حداکثر جذب اکسیژن و عوامل مختلف دیگر نیز در این دوران با دوران جوانی بسیار متفاوت است. برای مثال در یک مطالعه نشان دادند انرژی مصرفی در سالمندان کاهش چشم گیری داشته و به طور کلی این امر در مصرف مواد مغذی موجود در منابع کالری نیز مشهود است. بالتیمور نیز نشان داد، افزایش سن با کاهش دریافت آهن، تیامین، ریبوفلاوین و نیاسین همراه است. در یک مطالعه دیگر نشان دادند زنان مسن در یک محیط شهری  به طور متوسط 1710 کیلوکالری انرژی دریافت کردند، در حالی که  زنان روستایی 2170 کیلو کالری دریافت کردند که احتمالاً مربوط به فعالیت بدنی بیشتر در مناطق روستایی است. با این حال برای افرادی که وزن اضافی خود را با رژیم غذایی یا ورزش از دست می دهند، با افزایش سن، تمایل کمتری به ورزش پیدا می کنند. با افزایش سن، به تدریج تعداد کمتری از افراد ورزش را انتخاب کردند. داده های حاصل از مطالعات مختلف بیان کننده این است که در دوران سالمندی دریافت کالری کل کاهش پیدا می کند.   کربوهیدرات 20 درصد کاهش و چربی 30 درصد افزایش را تجربه می کند. درحالی که معمولا پروتئین بدون تغییر و ویتامین ها و مواد معدنی دریافت مقادیر مرجع در سالمندان با کاهش همراه است. از سوی دیگر وضعیت تغذیه ای سالمندان به دلیل انواع تغییرات مرتبط با سن در وضعیت اجتماعی، فیزیولوژیکی و پاتولوژیک متفاوت تر از افراد بالغ است.بیان شده است که عوامل اجتماعی و محیطی نامطلوب به عنوان علل اولیه سوء تغذیه وجود دارد. اینها شامل نا آگاهی از حقایق اساسی تغذیه است، مردانی که هرگز آشپزی نکرده‌اند، به ویژه در زمان بیوه شدن آسیب‌پذیر هستند. فقر، طیف وسیعی از غذاهای در دسترس افراد مسن را محدود می کند. ناتوانی جسمی همچنین ظرفیت برخی از افراد مسن را برای رفت و آمد به انواع فروشگاه های مواد غذایی محدود می کند. انزوای اجتماعی باعث می شود که فرد مجرد مسن علاقه خود را به غذا از دست بدهد، مشکلی که می توان با شرکت در برنامه های تغذیه جمعی از آن جلوگیری کرد. بیماری های روانی افسردگی و حالت های گیج کننده بیشتر در میان افراد مسن رخ می دهد که همگی با تغذیه متعادل ناسازگار هستند.

از سوی دیگر تغییرات فیزیولوژیکی در طعم و بوی، اگرچه به خودی خود عملکردهای گوارشی ندارند، اما مطمئناً می توانند بر دریافت غذا و تغذیه تأثیر بگذارند. افزایش سن با افزایش آستانه طعم و بوی همراه است. بویایی بیشتر از طعم تحت تأثیر قرار می گیرد. با افزایش سن، تعداد جوانه های چشایی در پاپیلا و تعداد پاپیلاها کاهش می یابد. همچنین گفته می شود که تعداد پایانه های عصبی چشایی و بویایی کاهش می یابد. از دست دادن جوانه های چشایی در ابتدا در قسمت قدامی زبان رخ می دهد، به طوری که ابتدا توانایی تشخیص طعم شیرین و شور تحت تأثیر قرار می گیرد. این با شکایت برخی از افراد مسن که همه غذاها طعم تلخ یا ترش دارند مطابقت دارد. اگرچه در مورد میزان تغییر آستانه طعم با افزایش سن اختلاف نظر وجود دارد، نشان داده شده است که بهداشت دهان و دندان را بهبود می بخشد اما روی مکمل نیز وجود ندارد. و نه مکمل ویتامین B، می تواند به طور قابل توجهی فعالیت چشایی را در افراد مسن افزایش دهد.  عوامل اجتماعی و محیطی نامطلوب به عنوان علل اولیه سوء تغذیه وجود دارد. اینها شامل ناآگاهی از حقایق اساسی تغذیه است، مردانی که هرگز آشپزی نکرده‌اند، به ویژه در زمان بیوه شدن آسیب‌پذیر هستند. فقر طیف وسیعی از غذاها را در دسترس افراد مسن محدود می کند. ناتوانی جسمی همچنین ظرفیت برخی از افراد مسن را برای رفت و آمد به انواع فروشگاه های مواد غذایی محدود می کند. انزوای اجتماعی باعث می شود که فرد مجرد مسن علاقه خود را به غذا از دست بدهد، مشکلی که می توان با شرکت در برنامه های تغذیه جمعی از آن جلوگیری کرد. بیماری های روانی افسردگی و حالت های گیج کننده بیشتر در میان افراد مسن رخ می دهد که همگی با تغذیه متعادل ناسازگار هستند. افراد مسن به دلیل شرایط پاتولوژیک، سوء تغذیه دارند. این گروه شامل سوء جذب به دلیل برداشتن معده قبلی و اختلالات گوارشی ناشی از رشد بیش از حد باکتری است. مواد مغذی اصلی تحت تأثیر ویتامین های محلول در چربی، اسید فولیک و ویتامین B12 هستند. جویدن ناکارآمد از دندان مصنوعی نامناسب (یا هیچ کدام) می تواند انتخاب غذا را محدود کند. اعتیاد به الکل و داروهای درمانی می تواند به طرق مختلف بر تغذیه تأثیر بگذارد. الکل کالری های خالی را جایگزین غذاهای حاوی انواع مواد مغذی می کند و همچنین می تواند در جذب، به ویژه اسید فولیک، اختلال ایجاد کند. داروهایی مانند باربیتورات‌ها همچنین می‌توانند جذب اسید فولیک را مختل کنند، و سایر داروها استفاده از مواد مغذی را از راه‌های دیگر مختل می‌کنند، که باعث می‌شود مکمل‌های دریافتی ویتامین در رژیم غذایی زمانی که این داروها تجویز می‌شوند، مطلوب باشد. فرآیندهای بیماری می تواند نیاز به مواد مغذی را افزایش دهد و در عین حال اشتها را نیز مختل کند، چه به دلیل خود فرآیند بیماری یا به دلیل داروها.

در نهایت، شواهدی وجود دارد که نشان می دهد افراد مسن می توانند به راحتی در پاسخ به بیماری های استرس زا دچار کمبود مواد مغذی شوند. Exton-Smith مواردی را ذکر می کند که در آن عفونت های حاد میان جریانی می توانند انسفالوپاتی Wernicke را به دلیل ناکافی بودن تیامین یا انسفالوپاتی Jolliffe ناشی از کمبود نیاسین تسریع کنند. Lipschitz (1986) کاهش ظرفیت افراد مسن را برای تشکیل سلول های خونی در شرایط استرس زمانی که کمبودهای تغذیه ای به خطر می افتد، شناسایی کرده است. این ترکیبی از زوال مرتبط با سن در مکانیسم‌های پاسخ همراه با اختلال در وضعیت تغذیه‌ای نیز در فقدان ظرفیت افراد مسن برای افزایش سنتز آلبومین مشاهده می‌شود، زمانی که مصرف پروتئین از حد مطلوب به سطح بالا افزایش می‌یابد.

در نهایت پرواضح است که نوشتن رژیم غذایی برای سالمندان نیاز به بررسی تمامی این نکات داشته و شرکت به تکاپو سلامت آذر مفتخر است با دراختیار داشتن خیل عظیمی از متخصصین حوزه ورزشی به این نیازهای سالمندان پاسخ علمی دهد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *