هورمون رشد پلی پپتیدی با وزن مولکولی 22 هزار کیلو دالتون که از غده هیپوفیز ترشح شده و در دوران کودکی و نوجوانی مسئول تحریک رشد استخوانهای بلند، عضلات، تاندونها و تنظیم کننده اصلی نهایی قد به حساب میآید. اثرات هورمون رشد از طریق سوماتومدین 2 یا عوامل رشد شبه انسولینی اعمال می شود که افزایش این عامل رشد سیستمی بدن را تحریک و تقریباً باعث بهبود رشد در تمامی سلولهای بدن، بهویژه عضلات اسکلتی، مفاصل، استخوانها، کلیه، کبد، سلولهای عصبی، سلولهای خونی و ریه می شوند. چاقی با کاهش GH و IGF-1 اثرات مفید این دو هورمون توسعه دهنده رشد را به مخاطره می اندازد. در سالیان گذشته روش ها و شیوه های بسیار متنوعی برای کاهش چاقی مطرح شده است، اما ورزش و انجام تمرینات ورزشی منظم یکی از بنیادی ترین روشهای مقابله با چاقی است. علیرغم محرز شدن مزایای تمرینات ورزشی، بسیاری از افراد دارای اضافه وزن و چاق، به دلایل مختلفی، ازجمله نداشتن وقت کافی در تمرینات ورزشی شرکت نمیکنند. تمرینات تناوبی با شدت بالا نوعی تمرین شدید است که در آن وهله های فعالیت شدید با ریکاوری فعال یا غیرفعال از هم جدا میشوند. این تمرینات اکسیداسیون چربی و کربوهیدرات را در عضله اسکلتی افزایش داده و محرک مناسبی برای کاهش وزن در مقایسه با تمرینات هوازی است. از طرفی فعالیت شدید (بالاتر از 80 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی) باعث افزایش قابل توجه در هورمون های گردش خون میشود و از آنجا که تمرینات تناوبی با شدت بالا معمولاً در دامنهای بالاتر از این میزان انجام می شود، انتظار میرود این نوع تمرینات بتوانند تغییراتی در وضعیت هورمونی ایجاد کنند. تمرینات با شدت بالا معمولاً به افزایش بیشتری در غلظت GH بعد از ورزش منجر میشود، عبدالرحمان و همکاران ِ گزارش کردند که هفت هفته تمرین تناوبی با شدت بالا (دو ست فعالیت شامل 8-10 وهله فعالیت سی ثانیه ای با 100 درصد حداکثر سرعت با پنج دقیقه استراحت فعال با شدت 50درصد حداکثر سرعت) توانست میزان GH را افزایش دهد. همچنین نتایج مطالعات استکوسو همکاران نشان داد مدت وهله فعالیت ورزشی بر میزان افزایش GH تأثیرگذار است. در مطالعه آنها یک وهله تمرین تناوبی با شدت بالای سی ثانیه ای نسبت به تمرین تناوبی با شدت بالای شش ثانیه ای GH سرم را بیشتر افزایش داد. محققان علت این تفاوت را بالا بودن میزان کار انجام شده در فعالیت سی ثانیه ذکر کرده اند، زیرا میزان کار در شش ثانیه اول در هر دو پروتکل دقیقاًمشابه بود. اما برخلاف نتایج مطالعات قبلی ساساکی و همکاران بیان کردند که چهار هفته تمرین تناوبی با شدت بالا بر میزان GH تأثیری ندارد. همچنین سوری و همکاران در مطالعه روی مردان دارای اضافه وزن بیان کردند 16 هفته تمرین تناوبی با شدت بالا (8-10 دوره چهار دقیقهای دویدن با شدت 80-90درصد ضربان قلب ذخیره، با فواصل استراحت فعال به مدت دو دقیقه شامل دویدن با شدت 40-50درصد ضربان قلب ذخیره) نتوانست بر میزان GHاین افراد مؤثر باشد. در سال های اخیر نیز مطالعات مختلفی تاثیرات انواع تمرینات بر هورمون رشد و IGF-1 را سنجیده اند. در تازه ترین این مطالعات خانواری و همکاران با بررسی تاثیر 8 هفته تمرینات HIIT بر میزان هورمون های محور GH/IGF-I بیان داشتند، هشت هفته تمرین تناوبی با شدت بالا نتوانست تأثیری بر وزن، BMR، دور کمر و دور باسن ندارد، درحالیکه درصد چربی، دور ران و دور بازو را کاهش و VO2max نوجوانان دارای اضافه وزن را افزایش می دهد. همسو با تحقیق ایشان، استارکوف و همکاران بیان کردند تمرین تناوبی با شدت بالا (ده وهله دو دقیقه ای با شدت 90 تا 95درصد که با استراحت فعال یک دقیقه ای همراه بود (در مجموع سی دقیقه) بیش از دو بار در هفته و به مدت شش هفته) در کودکان چاق نتوانست تغییری در وضعیت وزنی، درصد چربی و نسبت دور کمر به باسن ایجاد کند، اما توانست VO2max آنها را افزایش دهد. مطالعات در این زمینه ادامه دارد و امیدواریم محققان بتوانند برای رفع مشکل محور هیپوفیز در کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن یا چاق راه مناسب تری پیدا نمایند.
دسته بندی محصولات